در لغت نفقه یعنی خرج هر روزه، و یا خرجی و هزینه. و در اصطلاح نفقه به معنی پرداخت هزینه های زندگی عیال و اولاد است.

نفقه به معنی تامین هزینه های زندگی زن و فرزند است و از هنگام وقوع عقد دائم، مرد موظف به پرداخت نفقه به زن می باشد و در قانون مدنی بیان شده که در صورتی که مراسم عروسی و تشریفات آن انجام شود یا نشود، مرد مکلف به پرداخت نفقه است.

نفقه چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد؟
نفقه چیست؟ نفقه به چه کسانی تعلق میگیرد؟

نفقه چیست؟

بر طبق تعریف قانون مدنی نفقه شامل هزینه های زندگی مانند: خوراک، پوشاک و مسکن است. به عبارت دیگر نفقه شامل همه نیاز های متعارف و متناسب با وضعیت زوجه می باشد. از جمله:

  • مسکن
  • خوراک
  • پوشاک
  • اثاث منزل
  • هزینه های بهداشتی و درمانی
  • خادم در صورت نیاز یا عادت به دلیل نقصان یا بیماری

نفقه به چه کسانی تعلق میگیرد؟

نفقه به دو گروه از افراد تعلق می گیرد:

  1. زوجه
  2. اقارب نسبی در خط عمودی

نفقه به تمام افرادی که در شرایط افراد واجب النفقه قرار دارند تعلق میگیرد که در مقاله اشخاص وجب النفقه به بیان آن پرداختیم.

نفقه زوجه در ازدواج دائم

بر طبق قانون مدنی ماده 1106 شوهر وظیفه دارد در نکاح دائم نفقه به زن پرداخت کند و لازمه دریافت نفقه تمکین زن از شوهر و انجام وظایف زوجیت است.

نفقه در دوران عقد

به محض اینکه صیغه عقد جاری شود از دید قانون، مرد و زن دارای رابطه همسری با یکدیگر هستند و اگر در زمان عقد زوجین زندگی زناشویی را آغاز کرده باشند و یا حتی رابطه نزدیکی برقرار نشده باشد، زن مستحق دریافت نفقه است.

نفقه زن بعد از طلاق و نفقه زن بعد از فوت شوهر

پیش تر در مورد نفقه زن بعد از فوت شوهر و نفقه زن بعد از طلاق در مقاله های دیگر صحبت کرده ایم.

انواع نفقه چیست؟ بررسی انواع نفقه

انواع نفقه چیست؟

  1. قانون مدنی از نفقه تعریفی ارائه نداده است ولی انواع نفقه را تعیین کرده است نفقه زوجه
  2. نفقه اقارب و خویشاوندان

نفقه ارقاب چیست؟

بر اساس قانون مدنی ماده 1196 فقط اقارب نسبی در خط عمودی اعم از صعودی یا نزولی در راوابط بین اقارب، ملزم به انفاق یکدیگر هستند.
نفقه اقارب عبارتند از: پوشاک، خوراک، لوازم مورد نیاز برای زندگی و با توجه به وضعیت مالی شخصی که انفاق کننده است، کیفیت و کمیت نفقه تعیین میشود. در صورتی که انفاق کننده وضعیت مالی خوبی داشته باشد نفقه اقارب را باید با توجه به آن پرداخت نماید.


اقارب به معنی خویشاوندان نسبی و نزدیکان است. اقارب نسبی پشت سر هم و نسل به نسل افراد زیر را شامل می شوند. :

• پدربزرگ و مادربزرگ
• پدرو مادر
• فرزند
• نوه
• فرزندان فرزند

بر طبق این ماده اقارب نسبی مانند خواهر و برادر، عمه، خاله و .. همچینین قرابت های سببی و رضایی نفقه دریافت نمی کنند.

نفقه فرزند

پدر بر اساس قانون مدنی ماده 1199 در صورتی که استطاعت و توانایی مالی داشته باشد ملزم به پرداخت نفقه به فرزندان خود است. پرداخت نفقه از سوی پدر به پسران تا زمانی است که فرزند قادر به تامین نیازهای خود نباشد ولی در دختران تا زمانی که دختر ازدواج کند پدر موظف به تامین نیازهای دختر می باشد.

اسباب نفقه چیست؟

نفقه طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی ایران، عبارتست از: همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض. ملائت و توانایی اقتصادیِ مرد یا وضعیت خانوادهٔ پدری زن، ملاکی برای تعیین میزانِ نفقه «نیست»

ویکیپدیا

اسباب نفقه چیست؟

تنها با یکی از سبب های سه گانه نفقه واجب است:

  • زوجیت (نفقه زن یا زوجه): پرداخت نفقه به زوجه یا زن
  • قرابت یا نزدیکان: پرداخت نفقه به خویشاوندان نسبی
  • ملک (مملوک بودن): انسان باشد یا حیوان، پرداخت نفقه واجب است.

تمکین و نفقه چیست؟

بر اساس قانون مدنی ماده 1102 در هنگام عقد نکاح و با برقراری روابط زوجیت بین طرفین و حقوق و تکالیف زوج و زوجه در قبال یکدیگر، تمکین زوجه نسبت به زوج از جمله وظایفی است که به عهده زن می باشد.

انواع تمکین

• تمکین خاص
• تمکین عام

تمکین خاص

به اطاعت کردن زن در انجام وظایف زناشویی تمکین خاص گفته می شود ودر روابط زناشویی زن باید با توجه به شرایط همسر، از وی اطاعت کند.

تمکین عام

به اطاعت زن از شوهر خود در مسائل کلی و امور مربوط به خانواده تمکین عام گفته می شود. از جمله:

  • سکونت داشتن زن در منزل مشترکی که مرد اختیار کرده است.
  • پذیرفتن ریاست مرد و اطاعت از خط مشی او
  • حسن معاشرت زن با همسر و فرزندان

شرایط پرداخت نفقه چیست؟

نفقه حق قانونی زن محسوب مشود و مرد موظف به پرداخت آن است. زن می تواند در صورت تمکین حق خود را با مراجعه به دادگاه مطالبه نماید.
میزان دقیقی برای نفقه توسط قانون مشخص نشده است و متناسب با وضعیت زوجه و بر طبق عرف زمان و مکان زندگی زوجین تعیین می گردد.
بر طبق قانون مدنی ماده 1107 نفقه شامل تمامی نیازهای متعارف زن و متنناسب با وضعیت وی است مانند: غذا، مسکن، لوازم منزل، هزینه های بهداشتی و درمانی …

در مواردی نفقه به زن تعلق نمی گیرد:

  • به زنی که از شوهر خود تمکین نکند ناشزه گویند و مستحق دریافت نفقه نمی باشد.
  • هرگاه زن از ادای وظایف خود بدون مانع ممانعت کند، نفقه به وی تعلق نمی گیرد.
  • • در صورتی که زن در منزل شوهر سکونت نکند.

در این مقاله از مستروکیل به بررسی کامل نفقه پرداختیم و بیان کردیم که نفقه به چه کسانی تعلق میگیرد و شرایط پرداخت نفقه چه می باشد.

5/5 - (3 امتیاز)

No comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *